Rodzaj pomiarów
Pomiarom podlegało stężenie pyłu zawieszonego PM 10. Pył zawieszony to mieszanina cząsteczek stałych znajdujących się w powietrzu, wraz ze znajdującymi się na nich substancjami, takimi jak: siarka, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, metale ciężkie, dioksyny, alergeny. W skład pyłu PM10 wchodzą cząsteczki różnej wielkości, w tym szczególnie groźny dla zdrowia PM2,5.
/pyłomierz zlokalizowany na daszku nad wejściem do budynku OSP/
Wyniki pomiarów w Rajsku
Pyłomierz zlokalizowany był na budynku OSP Rajsku i mierzył stan powietrza od 12 do 29 stycznia. Odczyt był zapisywany automatycznie co godzinę. Wyniki zaprezentowane są na poniższym wykresie.
Jak widać wyżej, pomiary przez większość czasu wskazywały na dobre lub średnie wyniki. Pogorszenie stanu powietrza nastąpiło jedynie w okresie od popołudnia 16 stycznia do wczesnych godzin 18 stycznia, następnie przez około dobę od wieczora 21 stycznia oraz o 1 w nocy 24 stycznia. W ostatniej dobie pomiarów wyniki ponownie zaczęły się pogarszać.
Średnia dobowa pomiarów wskazuje na przekroczenie dopuszczalnych norm w ciągu 3 z 17 dni. To 17,6% czasu pomiarów.
Jak wyglądała pogoda w czasie, gdy pyłomierz znajdował się w Rajsku? Czy mogła mieć wpływ na stan powietrza? Poniżej można sprawdzić wykresy archiwalne pochodzące ze strony meteoblue.
Nie jest widoczna korelacja opadów ze stanem powietrza. W okresie pomiarów natomiast trzykrotnie temperatura spadła poniżej zera – pomiędzy 12 a 14 stycznia, następnie w dniach 16-17 stycznia i pomiędzy 19 a 21 stycznia. Ciekawą korelację widać w przypadku intensywności wiatru i stanu powietrza. Najmocniej wiało 17 stycznia. Widać w tym dniu chwilowe zmniejszenie smogu w stosunku do dnia poprzedniego i następnego. Podobna sytuacja zachodzi popołudniem 22 stycznia.
Szczegółowe wyniki pomiarów pyłomierza w Rajsku dostępne są [TUTAJ].
Pomiar jakości powietrza w poprzednich latach
W ubiegłym podobne pomiary wykonywane były w Grojcu i Włosienicy – informację o wynikach można znaleźć [TUTAJ] i [TUTAJ]. Dwa lata temu pyłomierz mierzył zanieczyszczenie powietrza w Brzezince – [TUTAJ].
Porównanie z wynikami pomiarów w Radziemicach
W podobnym czasie co w Rajsku (15-31 stycznia), drugi pyłomierz Krakowskiego Alarmu Smogowego mierzył stężenie zanieczyszczeń powietrza w Radziemicach – miejscowości położonej w odległości około 37 km od Krakowa w kierunku północno-wschodnim. Poniżej można zobaczyć przybliżoną lokalizację obu pyłomierzy.
/mapa pochodzi z serwisu Małopolska Biblioteka Cyfrowa/
W ubiegłym roku również mogliśmy porównać wyniki pomiarów w naszej gminie z Radziemicami. Wtedy wypadliśmy zdecydowanie gorzej. W tym roku wyniki z obu lokalizacji są zbliżone.
Rozwiązania
Porównując pomiary z tego roku i sprzed 2 lat, możemy zauważyć znaczącą poprawę. Co możemy zrobić, aby stan powietrza w naszej gminie ciągle stawał się lepszy? Przede wszystkim zrezygnować z ogrzewania budynków przestarzałymi kotłami na paliwo stałe. Obecnie można starać się o dofinansowanie do wymiany ogrzewania, z programów prowadzonych przez gminę oraz ogólnopolskiego programu „Czyste Powietrze":
- dofinansowanie do wymiany ogrzewania (gazowe, pompa ciepła, elektryczne, na biomasę)
- Czyste Powietrze
Kolejnym działaniem, jakie możemy podjąć, jest ograniczenie korzystania z samochodów spalinowych – jeżeli nie musimy jechać samochodem, wybierzmy rower lub idźmy pieszo. Jeśli musimy jechać samochodem – zabierzmy kogoś ze sobą. Może ktoś z Twoich sąsiadów codziennie jeździ do pracy w tym samym kierunku? Jeden samochód to mniej zanieczyszczeń niż dwa lub trzy auta! A wspólne przejazdy to ulga nie tylko dla środowiska, ale też dla portfela.
Wpływ pyłu na zdrowie
Wielkość cząstek pyłu PM10 i PM2,5 sprawia, że mogą przeniknąć do płuc, następnie do krwi, a wraz z nią do całego organizmu. Oddychanie powietrzem, w którym przekroczone są stężenia pyłu, nie pozostaje bez wpływu na zdrowie. Wśród najczęściej spotykanych skutków można wskazać choroby układu krążenia, układu oddechowego, astmę i alergie.
Przekroczenie stężeń wskazuje na konieczność ograniczenia aktywności na zewnątrz, zwłaszcza w przypadku osób najbardziej narażonych na negatywne skutki zdrowotne – dzieci, młodzież, osoby starsze czy chorujące na choroby układu krążenia i układu oddechowego.
Stały pomiar jakości powietrza
W każdym sołectwie gminy Oświęcim zainstalowany jest sensor jakości powietrza Airly. Dzięki temu wszyscy możemy sprawdzać jakim powietrzem w danym momencie oddychamy. Wyniki sensorów można sprawdzić poprzez aplikację w telefonie komórkowym oraz na stronie internetowej [TUTAJ].